Πέμπτη 1 Οκτωβρίου 2009

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ.Βαρθολομαίος ενημερώνει τον Ιερώνυμο για τις ιδιομορφίες της "Ομολογίας"


«Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών και πάσης Ελλάδος, εν Χριστώ τω Θεώ λίαν αγαπητέ και περιπόθητε αδελφέ και συλλειτουργέ της ημών Μετριότητος κύριε Ιερώνυμε, Πρόεδρε της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, την Υμετέραν σεβασμίαν Μακαριότητα αδελφικώς εν Κυρίω κατασπαζόμενοι, υπερήδιστα προσαγορεύομεν.

Εις γνώσιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου περιήλθε κατ’ αυτάς κείμενον υπό τον τίτλον «Ομολογία Πίστεως», υπογεγραμμένον υπό κληρικών και μοναχών, ως και τινων λαϊκών, εν οις και τινες Μητροπολίται της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, δια του οποίου επιχειρείται ο διαχωρισμός των Ορθοδόξων πιστών εις «ομολογητάς της Ορθοδόξου πίστεως» και εις οιονεί μειοδότας αυτής, εφ’ όσον δεν αποδέχονται τας θέσεις των συντακτών του εν λόγω κειμένου.

Επί του ζητήματος τούτου, συνοδική διαγνώμη, προαγόμεθα ίνα εκφράσωμεν Υμίν τον έντονον προβληματισμόν του Οικουμενικού Πατριαρχείου και τούτο διά τους ακόλουθους λόγους:

Είναι γνωστόν ότι από μακρού υφίστανται και καλλιεργούνται, ιδιαιτέρως εν τω χώρω της Εκκλησίας της Ελλάδος, ζηλωτικαί τάσεις, αίτινες εκδηλούνται δια πολεμικής ενίοτε οξείας και ανοικείου, εναντίον των διεξαγομένων θεολογικών διαλόγων και επαφών της Ορθοδόξου Εκκλησίας μετά των ετεροδόξων. Η Ορθόδοξος Εκκλησία ουδέποτε βεβαίως ημπόδισεν ή επέκρινε την έκφρασιν κριτικής προς πράξεις και αποφάσεις της διοικούσης Εκκλησίας διο και ουδέποτε διεμαρτυρήθημεν και ημείς δια τας ως άνω τάσεις, καίτοι, ως είπομεν, πολλάκις εκδηλούνται αύται κατά τρόπον ανοίκειον, φανατικόν και τουταυτό ασεβή. Δεν ηθέλομεν απευθυνθή, συνεπώς, προς Υμάς εάν επρόκειτο απλώς περί μιας τοιαύτης κριτικής, έστω και απρεπούς και ανοικείου.

Αλλ’ η περίπτωσις της εν λόγω «Ομολογίας» παρουσιάζει ιδιομορφίας τινάς αι οποίαι εμβάλλουν ημάς εις ανησυχίαν, δοθέντος ότι:

α) Το κείμενον τούτο αυτοχαρακτηρίζεται ως «Ομολογία Πίστεως» εφάμιλλος, τρόπον τινά, ή εν πάση περιπτώσει παράλληλος προς υφισταμένας επισήμους «Ομολογίας Πίστεως», ως εκείναι των Αγίων και Οικουμενικών Συνόδων ή άλλαι «Ομολογίαι» φέρουσαι ονόματα ατόμων ως των Πέτρου Μογίλα, Δοσιθέου Ιεροσολύμων κ.α. Αλλ’ ενώ αι τελευταίαι αύται φέρουσι και αυταί συνοδικήν επικύρωσιν, η περί ής ο λόγος «Ομολογία» ουδεμίαν τοιαύτην επικύρωσιν φέρει, και δια του τίτλου τούτου παραπλανά μέρος του πιστού λαού εμφανιζομένη ως μια παρόμοια «Ομολογία».


β) Η «Ομολογία» αύτη διαλαμβάνει εν παραγράφω την διακήρυξιν ότι πάντες οι επικοινωνούντες προς τους ετεροδόξους και συμπροσευχόμενοι μετ’ αυτών θέτουν εαυτούς αυτομάτως εκτός Εκκλησίας. Τούτο σημαίνει ότι πάντες οι Πατριάρχαι και λοιποί Προκαθήμενοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών μετά των Ιερών αυτών Συνόδων ως μετέχοντες εις τοιαύτας επαφάς και διαλόγους έχουν αυτομάτως θέσει εαυτούς εκτός Εκκλησίας!!! Οι υπογράφοντες την «Ομολογίαν» δια του τρόπου τούτου κηρύσσουν πάντας ημάς εκτός της Εκκλησίας, ήτοι σχισματικούς, είναι δε απορίας άξιον διατί δεν έχουν εισέτι διακόψει την μεθ’ ημών μυστηριακήν κοινωνίαν, εφ’ όσον ευρισκόμεθα κατ’ αυτούς «εκτός Εκκλησίας». Το σπέρμα πάντως του σχίσματος ενυπάρχει εις τα ως άνω εκφράσεις της «Ομολογίας», τούτο δε δέον να εμβάλη πάντας τους ποιμαίνοντας την Εκκλησίαν εις ανησυχίαν.


γ) Η ανησυχία αύτη επιτείνεται εκ του ότι την εν λόγω «Ομολογίαν» υπογράφουν συν τοις άλλοις και τινες Αρχιερείς της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, ως εάν μη ήρκει εις αυτούς η κατά την επισκοπικήν χειροτονίαν των δοθείσα Ομολογία. Θέλομεν να πιστεύωμεν ότι οι υπογράψαντες Ιεράρχαι έπραξαν τούτο άνευ πλήρους επιγνώσεως του ότι διά του τρόπου τούτου οδηγούν εις σχίσμα εντός της Ορθοδόξου Ιεραρχίας, δοθέντος ότι τας μετά των ετεροδόξων επαφάς εγκρίνουν δια συνοδικών αποφάσεων πάσαι αι Ορθόδοξοι Εκκλησίαι. Διότι είναι αδιανόητον οι επίσκοποι ούτοι, δια μεν της υπογραφής της εν λόγω «Ομολογίας» να διακηρύσσουν ότι πάντες οι μετέχοντες εις τας μετά των ετεροδόξων επαφάς «θέτουν εαυτούς αυτομάτως εκτός της Εκκλησίας», εν δε τη λειτουργική και λοιπή αυτών ζωή να θεωρούν εαυτούς εν κοινωνία μετ’ αυτών, μνημονεύοντες μάλιστα και του ονόματος αυτών εν τη Θεία Λειτουργία.

Μακαριώτατε,

Αι μετά των ετεροδόξων επαφαί, περιλαμβανομένων των μετ’ αυτών θεολογικών διαλόγων, δεν αποτελούσιν ενεργείας ωρισμένων Εκκλησιών ή προσώπων, αλλά, ως είπομεν, συνοδικάς αποφάσεις πασών ανεξαιρέτως των Ορθοδόξων Εκκλησιών, περιλαμβανομένης και της καθ’ Υμάς Αγιωτάτης Εκκλησίας της Ελλάδος, ως είναι η ομόφωνως απόφασις της Γ’ Προσυνοδικής Πανορθοδόξου Διασκέψεως (1986) και αι υπογραφείσαι και συνημμένως εν αντιγράφω αποστελλόμεναι συμφωνίαι επί του περιεχομένου του μετά της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας θεολογικού ημών διαλόγου.


Προκαλεί βαθείαν θλίψιν η διαπίστωσις ότι τούτο λησμονείται υπό των υπογραψάντων την «Ομολογίαν» ταύτην. Η Εκκλησία της Ελλάδος μη καταδικάζουσα αλλά δεχόμενη σιωπηρώς την κυκλοφορίαν κειμένων «Ομολογίας Πίστεως», ως το περί ου ο λόγος, δια του οποίου τίθενται εκτός Εκκλησίας πάντες οι μετέχοντες εις τας μετά των ετεροδόξων σχέσεις, υπογεγραμμένον μάλιστα και υπό επισκόπων αυτής, δημιουργεί προβληματισμόν ουχί μόνον εις το ποίμνιον αυτής, αλλά και εις την μετά των λοιπών Ορθοδόξων Εκκλησιών κοινωνίαν αυτής.

Παρακαλούμεν, όθεν, την Υμετέραν Μακαριότηταν και την περί Αυτήν τιμίαν Ιεραρχίαν όπως το ταχύτερον δυνατόν λάβη επισήμως θέσιν έναντι της φερομένης «Ομολογίας Πίστεως» και των υπογραψάντων αυτήν κληρικών αυτής, αναλογιζομένην τον κίνδυνον, τον οποίο εγκυμονεί δια την ενότητα της Εκκλησίας η επιδεικνυμένη ανοχή η, ως αποδείκνυται, και υπό τινων εκ των επισκόπων αυτής ενθάρρυνσις, τοιούτων διχαστικών ενεργειών.
Ταύτα ανακοινούμενοι τη Υμετέρα Μακαριότητι,
περιπτυσσόμεθα και αύθις Αυτήν φιλήματι αδελφικώ
και διατελούμεν μετ’ αγάπης εν Κυρίω πολλής
και τιμής εξιδιασμένης».

4 σχόλια:

apousia είπε...

Δεν πρέπει να καταθέσω άποψη,γιατί αυτή για να διαμορφωθεί, προϋποθέτει γνώσεις εκκλησιαστικής ιστορίας και εκκλησιολογίας-γνώσεις που εγώ δεν διαθέτω-προϋποθέτει συνθέσεις,ζυμώσεις και διεργασίες εσωτερικές που γίνονται χωρίς πάθη,αφορισμούς και λογής εμπάθειες,στοιχεία από τα οποία εγώ δεν είμαι απαλλαγμένη.

Όμως...

Όντως βαρύγδουπος ο τίτλος ''Ομολογία Πίστεως''

Όντως ορατός και απειλητικός ο κίνδυνος να χωριστεί το Σώμα του Χριστού,σε υπερορθόδοξους και μειοδότες-προδότες της μόνης αληθινής Ορθόδοξης Πίστης.

Αλλά,όντως υπαρκτή η -διακριτική,κάποτε αθόρυβη,ακούραστη και άκρως μεθοδική-προσπάθεια κάποιων,να φτιαχτεί μία ''σούπα'' -συγχωρείστε μου τη λέξη- όπου όλοι θα χωράμε,όπου όλα θα γίνουν ψιλά γράμματα,και μέσα στην οποία θα πραγματωθεί το ''ίνα πάντες εν ώσι'' όπως αυτοί το έχουν ερμηνεύσει και αντιληφθεί.

My two cents.

Την αγάπη μου πατέρα Ιωάννη,εύχεσθε!

Μαρίνα

Ιωάννης Νικόπουλος είπε...

Μεγαλη ευκαιρία μας δίνεται Μαρίνα, να προσεγγίσουμε το προβλημα του θεολογικου διαλογου, των θεολογικών επαφών δηλαδη με τους ετεροδόξους.
Σίγουρα δεν υπάρχει «μεδοθική προσπάθεια να φτιαχτεί μια σούπα» εκ μέρους ολων των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Πιστεύω σε ολους τους ορθοδόξους εκπροσώπους, στον Οικουμενικό Πατριαρχη μας κ.Βαρθολομαίο και στον μεγάλο μας θεολόγο Ιωάννη Ζηζιούλα. Βέβαια ο κίνδυνος σχίσματος από την αντιπαράθεση με τους «ζηλωτές», οι οποίοι φοβούνται την αλωση της ορθοδοξίας μας, είναι εμφανής όπως και συ το διαπιστώνεις.
Όμως εγω το πρόβλημα το εντοπίζω κάπου αλλού και θέτω το ερώτημα: Υπάρχει πράγματι ενας τέτοιος κίνδυνος η ηδη βιώνουμε την αλωση της πατροπαράδοτης πίστης μας και την αλλοτροίωση του βίου μας από τον δυτικό πολιτισμό που είναι καρπός της δυτικής θεολογίας και νοοτροπίας;
Εγω πιστεύω ότι, ο,τι δεν κατόρθωσε η Φραγκοκρατία με τις ψευδοσυνόδους, την Ουνία και τους μισσιονάριους, το πέτυχε με την επιβολή του δυτικού τρόπου ζωής, διαμορφωμένου από την δυτική θρησκευτικότητα.
Ποιο ηθος και ποιο τροπο ζωής φανερώνουμε εμείς οι ορθόδοξοι σήμερα;
Τα δόγματα τι επίπτωση εχουν στη ζωή μας; Μήπως παραμένουν ασαρκα, ασχετα με τον καθημερινό μας βίο; Μήπως τα περιορίζουμε σε μια ιδεολογία και τα χρησιμοποιούμε απλα στις αντιπαραθέσεις μας; Μήπως η ζωή μας είναι αντίθετη προς το εκκλησιαστικό δόγμα το οποίο δήθεν υπερασπιζόμαστε;
Η ενωση των εκκλησιών εχει ουσιαστικά συντελεστεί στον τρόπο ζωής που απορρέι από τις βασικές αρχές της δυτικής θρησκευτικότητας:
-Προτεραιότητα της διάνοιας και όχι της προσωπικής σχέσης: Γνωρίζω το θεό κατανοώντας ένα νόημα και όχι καλλιεργώντας μια σχέση
-Ατομική πίστη, ατομική αρετή, ατομική θρησκευτικότητα, στον αντίποδα του εκκλησιαστικού γεγονότος σαν ευχαριστιακό σώμα
-Η σχέση Θεού και ανθρώπου μεταποιείται σε μια σχέση εμπορικής συναλλαγής στη βάση : Ενοχή-εξαγορά- δικαίωση
Ο θεολογικός διάλογος Ορθοδοξίας και Δύσης δεν βασίζεται σε κάποιες θεωρητικές διατυπώσεις, αλλά στις αμεσες συνέπειες τους στη ζωή και στην ιστορία.
Και το ερώτημα που τίθεται είναι: Ποιο τρόπο ζωής εχει να αντιτάξει σήμερα η ορθόδοξη εκκλησιαστική συνείδηση σ’αυτή την αναμέτρηση;
Την καλησπέρα μου!
Καλό μήνα...ευχές...

apousia είπε...

Πατέρα Ιωάννη,την ευχή σας.

''Άμα το έχω εγώ και δεν στο δώσω κι εσένα,ούτε κι εγώ το έχω''
λέει ο μεγάλος μας Γιάννης Ρίτσος.
Βεβαίως και μας δίνεται μεγάλη ευκαιρία με τους θεολογικούς διαλόγους.Αν εμείς είμαστε η μία Αγία,Αποστολική και Καθολική Εκκλησία,αν εμείς είμαστε ό,τι παραλάβαμε από τους Αποστόλους και τους Πατέρες,τότε πρέπει να δώσουμε στους ετερόδοξους πλανεμένους αδελφούς μας,την αλήθεια της Ορθόδοξης Πίστης και
ζωής.

Σχετικά με την δυτική θρησκευτικότητα και την εισβολή της στη ζωή μας,χτυπήσατε όντως κέντρο.
Σαφώς η παθογένεια που χαρακτηρίζει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο της ζωής μας,έλκει προέλευση απ'αυτήν ακριβώς την δυτικόφερτη,γεμάτη ατομισμό κι ευσεβισμό θρησκευτικότητα.

Παρ'όλα αυτά,υπάρχει παντού,στο διπλανό μας σπίτι,στο απέναντι γραφείο,σε μια Αγιορείτικη Σκήτη,στο ταπεινό κελλάκι μιας Μονής έξω απ'την πόλη,στον ασκητή στην απαρήγορη έρημο,στον σεμνό διάκονο της πολύβουης ενορίας και στον ιερέα του μικρού χωριού,αυτό το κάτι που αντιστέκεται,αυτό το κάτι που επιμένει.
Αυτό το κάτι που είναι τόσο μεγάλο,ώστε να κάνει ζητούμενο μα και δεδομένο ταυτόχρονα,το ορθόδοξο ήθος,τη βιωματική,εμπειρική διάσταση των ''πραγμάτων'',τον διαρκή αγώνα για μέθεξη με το αμέθεκτο.
Κι όσο αυτός ο αγώνας δίνεται,εγώ πιστεύω -με όλο τον σεβασμό-πως η ένωση των Εκκλησιών δεν έχει συντελεστεί και δεν θα συντελεστεί ούτε στο επίπεδο του τρόπου ζωής.
Αυτό το μεγάλο κάτι, πρέπει να αντιτάξει η ορθόδοξη εκκλησιαστική συνείδηση στην αναμέτρηση που αναφέρετε.

Μπορεί να είναι ουτοπία αυτό που σκέφτομαι,αλλά και οι ουτοπίες παρηγορούν...

Καλό ξημέρωμα!

Ιωάννης Νικόπουλος είπε...

Αγαπητή Μαρίνα,
Λιγο η ημέρα, λίγο οι εκλογές...καθυστέρησα να απαντήσω στον προβληματισμό σου, που ειναι πολύ λογικός...συγνώμη.
Λεω λοιπόν οτι για αιώνες ολόκληρους η αληθεια της ορθόδοξης πίστης μας εκφραζοταν με ένα ιδιαίτερο τρόπο ζωής, με ένα ξεχωριστό πολιτισμό. Η διαφοροποίηση αυτή ηταν ενσαρκη στην λατρεία, στη θεολογία, στην αρχιτεκτονική, στην ζωγραφική, στο λαικό ηθος, ακόμη και στην οικονομία και στην πολιτική.
Σήμερα με την «εκ των εσω» τεχνολογική αλωση της καθ’ ημας Ανατολής, δεν αντιπροσωπεύουμε πια τον ορθόδοξο τρόπο ζωής και δεν εκπροσωπούμε το ορθόδοξο ηθος.
Αρα τι εχουμε να «δώσουμε στους ετερόδοξους πλανεμένους αδελφούς μας;»..., «την αλήθεια της Ορθόδοξης Πίστης και
ζωής»…μόνο σε ιδεολογικό επίπεδο;
Τα δόγματα δεν είναι κάποιες αφηρημένες αρχές, αλλά τα σύνορα της εκκλησιαστικής εμπειρίας, η φανέρωση της ζωής και του ηθους της Εκκλησίας.
Συμφωνώ ότι τελικά υπάρχει «αυτό το κάτι που αντιστέκεται» και διασώζει την ταυτότητα του ορθόδοξου Ελληνα από την εποχή της Τουρκοκρατίας εως σήμερα. Αυτό το «κάτι» υπάρχει στο DNA του Νεοέλληνα και αυτό ελπίζουμε να αποτελέσει το μέτρο και το κριτήριο της ορθόδοξης συνείδησης…
Καλό βράδυ...ευχές πολλές...