Περι της κατὰ Θεὸν αναγνώσεως

Δεν είναι κακές οι τροφὲς αλλὰ η γαστριμαργία· ουτε τὰ χρήματα αλλὰ η φιλαργυρία· ουτε η ομιλία αλλὰ η φλυαρία· ουτε τὰ ευχάριστα του κόσμου αλλὰ η υπερβολή· ουτε η αγάπη γιὰ τοὺς δικούς μας παρὰ μόνο οταν γίνεται αφορμὴ νὰ μὴν ευγνωμονούμε τὸν Θεό· ουτε τὰ ρούχα οταν τὰ εχουμε γιὰ νὰ σκεπαζόμαστε καὶ νὰ φυλαγόμαστε απὸ τὸ κρύο καὶ τὸν καύσωνα, αλλὰ τὰ περιττὰ καὶ τὰ πολυτελή·

ουτε τὰ σπίτια οταν τὰ εχουμε γιὰ νὰ φυλαγόμαστε απ᾽ αυτὰ ποὺ μόλις είπα καὶ ακόμη απὸ τοὺς εχθρούς, θηρία καὶ ανθρώπους, αλλὰ τὰ διόροφα καὶ τριόροφα, τὰ μεγάλα καὶ πολυδάπανα· ουτε η ιδιοκτησία αλλὰ ο,τι δὲν ανήκει στὰ απολύτως απαραίτητα· ουτε τὸ νὰ εχουν βιβλία βλάπτειοσους επιθυμουν πολὺ τὴν ακτημοσύνη αλλὰ τὸ νὰ μὴν τὰ χρησιμοποιουν γιὰ θεοπρεπή ανάγνωση· ουτε οι φίλοιαλλὰ οι φίλοι ποὺ δὲν κάνουν καλὸ στὴν ψυχή μας·
ουτε ἡ γυναίκα ειναι κάτι κακὸ αλλὰ ἡ πορνεία· ουτε ο πλουτος αλλὰ ἡ φιλαργυρία· ουτε τὸ κρασὶ αλλὰ η μέθη· ουτε η φυσιολογικὴ οργή, εκείνη ποὺ νοιώθουμε εναντίον των αμαρτιών μας, αλλὰ εκείνη ποὺ νοιώθουμε γιὰ τοὺς συνανθρώπους μας· ουτε η εξουσία αλλὰ η αρχομανία· ουτε η δόξα αλλὰ φιλοδοξία καὶ αυτὸ ποὺ ειναι ακόμα χειρότερο, η κενοδοξία·
ουτε η αρετὴ αλλὰ τὸ νὰ νομίζουμε οτι ειναι δική μας· ουτε η γνώση αλλὰ τὸ νὰ νομίζουμε πὼς ειμαστε γνωστικοὶ καὶ αὐτὸ ποὺ ειναι ακόμα χειρότερο, ν᾽ αγνοούμε τὴν αγνοιά μας· ουτε η αληθινὴ γνώση αλλὰ η απατηλή· ουτε ο κόσμος ειναι κάτι κακὸ αλλὰ τὰ πάθη·
ουτε η φύση αλλὰ οι διαστροφές· ουτε η ομόνοια, αλλὰ η ομόνοια των κακοποιών κι εκείνη ποὺ δὲν βοηθάει στὴ σωτηρία της ψυχής· ουτε τὰ μέλη του σώματος αλλὰ η κακὴ χρήση τους· γιατὶ η οραση δὲν μας δόθηκε γιὰ νὰ βλέπουμε οσα δὲν πρέπει αλλὰ γιὰ νὰ δοξάζουμε τὸν Δημιουργὸ βλέποντας τὰ κτίσματά του καὶ νὰ προοδεύουμε σύμφωνα μὲ τὰ αληθινὰ συμφέροντα της ψυχης καὶ τοῦ σώματός μας· ουτε η ακοὴ γιὰ ν᾽ ασχολούμαστε μὲ συκοφαντίες καὶ ανοησίες αλλὰ γιὰ ν᾽ ακοῦμε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ κάθε φωνή, ανθρώπων, πτηνῶν καὶ ολων των αλλων, καὶ νὰ δοξάζουμε τὸν Ποιητή τους·
ουτε η οσφρηση γιὰ νὰ γίνει μαλθακὴ η ψυχὴ καὶ νὰ χάνει τὸ φρόνημά της μέσα στ᾽ αρώματα, οπως λέει ο Θεολόγος, αλλὰ γιὰ να αναπνέουμε καὶ νὰ δεχόμαστε τὸν αέρα ποὺ μας χάρισε ο Θεὸς καὶ νὰ τὸν δοξάζουμε γι᾽ αυτό· γιατὶ χωρὶς τὸν αέρα κανένα σωμα δὲν μπορει νὰ ζήσει ουτε ανθρώπου ουτε ζώου ...
Καὶ τὰ χέρια καὶ τὰ πόδια δὲν μας δόθηκαν γιὰ νὰ κλέβουμε καὶ ν᾽ αρπάζουμε καὶ νὰ κτυπούμε τοὺς αλλους αλλὰ γιὰ νὰ τὰ χρησιμοποιουμε στὶς θεάρεστες εργασίες· οι πιὸ αδύναμοι στὴν ψυχὴ γιὰ νὰ δίνουν ελεημοσύνη στοὺς φτωχοὺς καὶ νὰ βοηθουν οσους εχουν ανάγκη κι ετσι νὰ τελειοποιουνται, καὶ οι ισχυρότεροι στὴν ψυχὴ καὶ τὸ σωμα γιὰ ν᾽ ασκούν ακτημοσύνη καὶ νὰ μιμουνται τὸν Χριστὸ καὶ τοὺς αγιους μαθητές Του καὶ γιὰ νὰ δοξάζουν τὸν Θεὸ καὶ νὰ θαυμάζουν πως υπάρχει καὶ στὰ μέλη μας η σοφία Του.
Καὶ πως τὰ χέρια αυτὰ καὶ τ᾽ αδύναμα δάκτυλά μας μὲ τὴν πρόνοια του Θεου ειναι ικανὰ γιὰ κάθε ἐπιστήμη καὶ εργασία, γραφὴ καὶ δεξιότητα· απ᾽ οπου προέρχεται η γνώση των αναρίθμητων τεχνών καὶ γραφών, της επιστήμης καὶ των διαφόρων φαρμάκων, τόσων γλωσσών καὶ γραμμάτων· καὶ γενικὰ ολα οσα εχουν γίνει καὶ γίνονται καὶ θὰ γίνουν ειναι δωρα ποὺ μας εχουν δοθεί καὶ μας δίνονται συνεχώς, ετσι ωστε νὰ επιβιώνουμε σωματικὰ καὶ νὰ σωθούμε ψυχικά, αν ολα αυτὰ τὰ χρησιμοποιούμε σύμφωνα μὲ τοὺς σκοποὺς του Θεουκαὶ αν μέσα απ᾽ αυτὰ τὸν δοξάζουμε μὲ απέραντη ευγνωμοσύνη.
Διαφορετικὰ ξεπέφτουμε καὶ καταστρεφόμαστε καὶ ολα στὴ ζωὴ αυτὴ μας οδηγούν στὴ θλίψη, αλλὰ καὶ σὲ αιώνια κόλαση στὴ μέλλουσα ζωή, οπως εχει ηδη ειπωθεί.
(Οσίου Πέτρου του Δαμασκηνού)